1. Cơ thể mẹ sau sinh đang ở tình trạng rất yếu

Ngay sau khi sinh, dù sinh thường hay sinh mổ, người mẹ đều mất một lượng máu lớn, mất sức, nội tiết tố thay đổi đột ngột và có thể gặp phải các vấn đề như:

• Đau vết mổ hoặc vết rạch tầng sinh môn

• Tử cung co thắt để tống sản dịch

• Sản dịch chảy kéo dài

• Rối loạn tiêu hóa, khó tiểu tiện

• Rối loạn tâm lý, cảm xúc tiêu cực

Nếu không được chăm sóc đúng cách trong 6 giờ đầu sau sinh, mẹ có nguy cơ bị nhiễm trùng, băng huyết, tụt huyết áp, thậm chí nguy hiểm đến tính mạng.

2. Chăm sóc sau sinh đúng cách giúp ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm

Việc chăm sóc kịp thời không chỉ giúp mẹ phục hồi thể lực mà còn phòng tránh các biến chứng phổ biến như:

• Băng huyết sau sinh: có thể xảy ra trong vòng 24 giờ đầu. Đây là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong mẹ sau sinh nếu không phát hiện sớm.

• Nhiễm trùng hậu sản: thường bắt nguồn từ việc vệ sinh không đúng cách, đặc biệt là vết mổ, tầng sinh môn hoặc cổ tử cung.

• Tắc tia sữa, viêm tuyến vú: gây đau đớn, sốt cao, và ảnh hưởng đến việc nuôi con bằng sữa mẹ.

• Trầm cảm sau sinh: tâm lý người mẹ rất dễ nhạy cảm và dễ tổn thương. Thiếu sự quan tâm đúng lúc có thể dẫn đến trầm cảm, mất kết nối với con.

3. Những việc cần làm ngay sau sinh để bảo vệ sức khỏe mẹ

✅ 6 giờ đầu sau sinh:

• Theo dõi mạch, huyết áp, lượng máu âm đạo liên tục.

• Đảm bảo mẹ được nằm nghỉ ngơi, ấm áp, tránh lạnh đột ngột.

• Vệ sinh vùng kín, thay băng vệ sinh sạch sẽ.

• Cho con bú sớm trong vòng 1 giờ sau sinh để kích thích tiết oxytocin giúp tử cung co lại, giảm nguy cơ băng huyết.

• Động viên, an ủi tinh thần giúp mẹ giảm lo lắng.

✅ 1 tuần đầu:

• Theo dõi sản dịch, nhiệt độ cơ thể, đau bụng hậu sản.

• Hướng dẫn mẹ tư thế cho con bú đúng cách, phòng ngừa nứt cổ gà hoặc tắc sữa.

• Bổ sung dinh dưỡng: ăn nóng, đủ chất, tránh đồ lạnh, cay.

• Uống nhiều nước ấm, nghỉ ngơi đầy đủ.

4. Sự hỗ trợ từ người thân là điều không thể thiếu

Sau sinh, người mẹ không chỉ cần bác sĩ hay y tá, mà còn cần sự chăm sóc chu đáo từ gia đình, đặc biệt là người chồng. Một lời hỏi thăm, một việc làm đơn giản như thay tã cho con, nấu bữa ăn nóng cũng giúp mẹ cảm thấy được yêu thương và an tâm hơn trong giai đoạn hồi phục.

💡 Lưu ý: Đừng chỉ chăm con, hãy chăm mẹ để mẹ đủ sức chăm con!

5. Chăm sóc sau sinh giúp phục hồi toàn diện – cả thể chất và tinh thần

• Giúp tử cung co lại đúng tiến trình, tránh sa tử cung hoặc rong huyết.

• Làm giảm nguy cơ nhiễm trùng hậu sản, phục hồi vết mổ hoặc tầng sinh môn nhanh hơn.

• Giúp mẹ sớm trở lại trạng thái bình thường, giảm mệt mỏi, tăng miễn dịch.

• Quan trọng nhất: giữ cho mẹ luôn lạc quan, không rơi vào trầm cảm, sẵn sàng nuôi dạy con trong những năm tháng đầu đời.

6. Dịch vụ chăm sóc mẹ sau sinh – xu hướng hiện đại

Hiện nay, nhiều bệnh viện và trung tâm y tế đã cung cấp dịch vụ chăm sóc mẹ sau sinh tại nhà, bao gồm:

• Vệ sinh cá nhân, massage, chăm sóc vết thương

• Hướng dẫn cho con bú đúng cách

• Tư vấn tâm lý, dinh dưỡng sau sinh

• Kiểm tra các dấu hiệu bất thường

Đây là lựa chọn lý tưởng cho những gia đình bận rộn hoặc không có người hỗ trợ chuyên môn.

Kết luận: Sinh con là một hành trình – phục hồi cũng quan trọng không kém

Chăm sóc mẹ sau sinh ngay lập tức không chỉ giúp mẹ nhanh khỏe mạnh, mà còn tạo tiền đề cho việc nuôi con khoa học và an toàn. Đây là nghĩa vụ, là trách nhiệm, và cũng là hành động yêu thương sâu sắc nhất từ gia đình dành cho người phụ nữ sau sinh – người vừa trải qua một “cuộc chiến sinh tử” để mang lại sự sống mới.